ม.อ. ถวายปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ แด่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และกรมสมเด็จพระเทพฯ
สภามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ในคราวประชุมครั้งที่ 435 (6/2566) เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2566 ได้มีมติเป็นเอกฉันท์ขอพระราชทานทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาแพทยศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และในคราวประชุมครั้งที่ 439 (3/2567) เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2567 มีมติเป็นเอกฉันท์ ขอพระราชทานทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภูมิศาสตร์ แด่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี เพื่อเทิดพระเกียรติที่ทั้ง 2 พระองค์ทรงมุ่งมั่นในการปฏิบัติพระราชกรณียกิจช่วยเหลือสังคมและประเทศชาติอย่างต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลายาวนาน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงประกอบพระราชกรณียกิจด้านการแพทย์และสาธารณสุขตั้งแต่ครั้งทรงดำรงพระราชอิสริยยศ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ด้วยทรงตระหนักว่าสุขภาพพลานามัยอันดีของประชาชนจะเป็นปัจจัยสำคัญของการสร้างสรรค์ทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพเพื่อเป็นพลังในการพัฒนาประเทศทรงเป็นผู้พระราชทานกำเนิดโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชทั่วประเทศ ซึ่งมีอยู่ 21 แห่งทุกภูมิภาคของประเทศ ทำให้พสกนิกรชาวไทยในท้องถิ่นห่างไกลและทุรกันดารเข้าถึงบริการได้อย่างเท่าเทียมและรวดเร็ว ได้รับการรักษาพยาบาลที่มีคุณภาพตามมาตรฐานสากล โดยได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ สนับสนุนให้มีอุปกรณ์ทางการแพทย์ และเครื่องมือที่ทันสมัยขยายขีดความสามารถในการรองรับผู้ป่วยเพื่อให้ชาวไทยทุกคนได้มีสุขภาพดีถ้วนหน้า อีกทั้งยังทรงรับเป็นองค์ประธานกรรมการอำนวยการจัดสร้างอาคารศูนย์โรคหัวใจสมเด็จพระบรมราชินีนาถของโรงพยาบาลศิริราช ทรงสนับสนุนโครงการตรวจสุขภาพภิกษุสามเณรและผู้นำศาสนา เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554 และพระราชทานเงินที่ประชาชนทูลเกล้าฯ ถวายในพระราชพิธีพระบรมศพของสมเด็จพระบรมชนกนาถ จำนวนกว่า 2,400 ล้านบาท เพื่อจัดซื้ออุปกรณ์การแพทย์ที่ขาดแคลนให้กับโรงพยาบาลขนาดใหญ่ 27 แห่ง และโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข 11 แห่ง ในประเทศไทย
เมื่อประเทศประสบสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ตั้งแต่ปี 2563 ทรงติดตามสถานการณ์การแพร่ระบาดอย่างใกล้ชิด ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จัดหารถยนต์และอุปกรณ์การแพทย์ อาทิ รถเก็บตัวอย่างชีวนิรภัย รถวิเคราะห์ผลด่วนพิเศษ รถเอกซเรย์ระบบดิจิทัล รถต่อพ่วงชีวนิรภัย หน้ากากอนามัย และชุด PPE เพื่อปฏิบัติงานเชิงรุกภาคสนามในการตรวจหาเชื้อโควิด-19 ในพื้นที่เป้าหมายให้กับโรงพยาบาลต่าง ๆ ทั่วประเทศ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันดูแลสุขภาพอนามัยของประชาชน
ในส่วนของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์และประชาชนภาคใต้ได้พระราชทานพระมหากรุณาธิคุณ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินจำนวน 80 ล้านบาท แก่โรงพยาบาลสงขลานครินทร์ เพื่อนำไปจัดซื้อเครื่องมือแพทย์และอุปกรณ์การแพทย์สำหรับนำไปรักษาผู้ป่วย โดยเฉพาะผู้ป่วยมะเร็งและผู้ป่วยวิกฤต พร้อมกับเสด็จฯ ไปทรงเยี่ยมผู้ป่วยด้วยพระองค์เอง ถึง 2 ครั้ง
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระวิริยะอุตสาหะ บำเพ็ญพระราชกรณียกิจนานัปการในการส่งเสริม สนับสนุนวิทยาการสาขาภูมิศาสตร์ ซึ่งมีบทบาทต่อการพัฒนาทรัพยากรบุคคล ทรัพยากรสิ่งแวดล้อม และนำมาประยุกต์ใช้เพื่อการพัฒนาประเทศอย่างต่อเนื่อง
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงตระหนักถึงความสำคัญในด้านภูมิสังคม ภูมิสารสนเทศ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นส่วนสำคัญของสาขาภูมิศาสตร์ ทรงมีพระราชประสงค์ให้ประชาชนมีความเข้าใจและตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เข้าใจถึงความแตกต่างและความหลากหลายทางด้านสังคมและวัฒนธรรม โดยเฉพาะเกี่ยวกับชนกลุ่มน้อยทั้งในประเทศไทยและต่างประเทศ อีกทั้งยังทรงสนพระทัยทางด้านการสำรวจข้อมูลระยะไกล เพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในการจัดการด้านผลผลิตทางการเกษตร การจัดการป่าไม้ การบริการแหล่งน้ำ การสำรวจทางธรณีวิทยา การใช้ประโยชน์ที่ดิน และการวางผังเมือง ทรงประยุกต์ใช้หลักวิชาทางภูมิศาสตร์สาขาต่าง ๆ ในการดำเนินโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อาทิ โครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันในโรงเรียน โครงการพัฒนาเด็กชาวเขาในโครงการแม่ฟ้าหลวง โครงการพัฒนาการเกษตรและโภชนาการเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตในจังหวัดต่าง ๆ โครงการภูฟ้า โครงการระบบฐานข้อมูลสารสนเทศภูมิศาสตร์และความหลากหลายทางชีวภาพ โครงการฟื้นฟูป่าชายเลนยะหริ่ง และโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชในจังหวัดต่าง ๆ เพื่อความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของราษฎรในพื้นที่ที่มีความแตกต่างในด้านภูมิศาสตร์และภูมิสังคม